GTU_10 – Dostawy budynków, budowli i gruntów

Kod GTU_10 stosuje się w szerokim zakresie ze względu na szeroką definicję budowli, obejmującą również obiekty tymczasowe. Z kolei lokale wydzielone w budynkach nie są traktowane jako budynki, dlatego przy każdej transakcji należy dokładnie sprawdzić, czy dany składnik majątku kwalifikuje się do oznaczenia tym kodem.

GTU_10 dotyczy wyłącznie dostawy towarów, a więc należy go zastosować m.in. w przypadku:

• zaliczek – faktura zaliczkowa musi zostać oznaczona kodem GTU_10,
• zadatków – również oznaczenie GTU jest wymagane,
• wkładów budowlanych – także należy oznaczyć GTU_10.

GTU_10 nie stosuje się, jeśli:

• mamy do czynienia z kaucją zwrotną (np. z tytułu umowy przedwstępnej) – nie występuje dostawa i nie powstaje obowiązek podatkowy,
• wpłacono zaliczkę/zadatek na usługę budowlaną – usługi nie podlegają oznaczeniu GTU_10,
• zadatek został zatrzymany z powodu jego odszkodowawczego charakteru – nie wykazuje się go w JPK_V7 i nie przypisuje się mu GTU_10,
• występują odszkodowania, kary umowne lub odsetki – takie zdarzenia związane z umowami przenoszącymi własność nie są objęte oznaczeniem GTU.

I. Budynki a GTU_10

Definicję budynku należy opierać przede wszystkim na wyjaśnieniach BOKB lub przepisach ustawy Prawo budowlane.

Zgodnie z PKOB, budynki to obiekty zadaszone, wyposażone w odpowiednie instalacje i urządzenia, przeznaczone do stałego użytkowania – przez ludzi, zwierzęta lub w celu ochrony przedmiotów.

Prawo budowlane definiuje budynek jako obiekt budowlany trwale związany z gruntem, oddzielony przegrodami budowlanymi, z fundamentami i dachem.

W przypadku np. wiat – jeśli obiekt jest połączony z gruntem, nawet jeśli nie ma pełnych ścian, również kwalifikuje się jako budynek, a jego sprzedaż podlega oznaczeniu GTU_10.

Budynki połączone między sobą (np. bliźniaki lub szeregowce) uznaje się za osobne jednostki, jeśli oddziela je ściana przeciwpożarowa przebiegająca od fundamentu po dach. Jeśli takiej ściany nie ma, a obiekty mają osobne wejścia, własne instalacje i są niezależnie wykorzystywane – również uznaje się je za samodzielne budynki.

Do kategorii budynków zalicza się także samodzielne obiekty podziemne (np. garaże, schrony, centra handlowe, warsztaty), które służą ochronie ludzi, zwierząt lub rzeczy.

Nie kwalifikują się do GTU_10

• dostawa lokali mieszkalnych i niemieszkalnych – nie uznaje się ich za budynki czy budowle (brak stanowiska Ministerstwa Finansów),
• sprzedaż miejsc parkingowych – wyjątek stanowią garaże wolnostojące, które uznaje się za budynki,
• transakcje dotyczące spółdzielczych praw do lokali czy domów – np. lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego (takie prawo nie może być sprzedawane),
• leasing operacyjny budynków/budowli – nie dochodzi tu do przeniesienia prawa własności,
• remonty, przebudowy, modernizacje – to usługi budowlane, a nie dostawy,
• wynajem/dzierżawa budynków, lokali lub budowli – GTU stosuje się dopiero w momencie przeniesienia własności, jeśli jest to zapisane w umowie,
• dostawy obiektów małej architektury, czyli:

           - religijnych (kapliczki, figury, krzyże),
           - ogrodowych (posągi, wodotryski),
           - użytkowych (piaskownice, śmietniki, huśtawki, drabinki).

Podlegające GTU_10

• leasing finansowy, w którym już w chwili zawarcia umowy dochodzi do przekazania prawa do dysponowania nieruchomością jak właściciel,
• domki letniskowe, altany, wiaty – ponieważ spełniają definicję budowli,
• tymczasowe obiekty budowlane – np.:
  - kioski, strzelnice, pawilony handlowe i wystawowe,
  - namioty i powłoki pneumatyczne,
  - barakowozy, kontenery, urządzenia rozrywkowe,
  - wolnostojące maszty antenowe,

Te obiekty, mimo że nie są trwale związane z gruntem, spełniają definicję budowli i podlegają pod GTU_10.

II. Budowle a GTU_10

Budowla to każdy obiekt budowlany, który nie jest budynkiem ani obiektem małej architektury, np.:

• obiekty liniowe, mosty, estakady, tunele, lotniska, wiadukty, przepusty,
• sieci infrastrukturalne, maszty, wolnostojące reklamy, instalacje przemysłowe,
• zbiorniki, oczyszczalnie, stacje uzdatniania wody, składowiska odpadów,
• budowle sportowe, pomniki, cmentarze,
• przejścia podziemne i nadziemne,
• części konstrukcyjne urządzeń technicznych (np. fundamenty pod maszyny, elementy kotłów, elektrowni).

III. Grunty a GTU_10

GTU_10 obejmuje również różnego rodzaju grunty, w tym:

• sprzedaż prawa użytkowania wieczystego,
• przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności,
• ustanowienie prawa użytkowania wieczystego.

Jeśli przedmiotem sprzedaży jest np. plac lub chodnik – to GTU_10 dotyczy gruntu, na którym te elementy się znajdują. Natomiast materiały budowlane (np. kostka brukowa) będące osobnym składnikiem dostawy nie podlegają oznaczeniu GTU_10.